اسلام آباد – 04 – ڊسمبر (اي پي پي) نگران وزيراعظم انوارالحق ڪاڪڙ چيو آهي ته پاڪ??تا?? ۽ گڏيل عرب امارات مڊل ايسٽ نارٿ آفريقا ريجن ۾ سڀ کان وڏا و??پا??ي حصيدار آهن ۽ انهن جو ساليانو سراسري و??پا?? جو ڪاٿو 9 ارب ڊالر آهي، گڏيل عرب امارات جا سيڙپڪار پاڪ??تا?? ۾ سيڙپڪاري جي نئين موقعن مان فائدو کڻن. اهڙن خيالن جو اظهار هن ”گلف ٽو ڊي“ کي هڪ انٽرويو ۾ ڪيو. نگران وزيراعظم چيو ته پاڪ??تا?? ۽ گڏيل عرب امارات جي وچ ۾ مضبوط لاڳاپن جو بنياد شيخ زيد ??ن سلطان النهيان مرحوم رکيو هو ۽ وقت گذرڻ سان گڏ اهي لاڳاپا وڌيڪ مضبوط ٿيندا ويا. هن چيو ته گڏيل عرب امارات ۽ پاڪ??تا?? جا لاڳاپا اسٽريٽجڪ رخن جو احاطو ڪن ٿا. ٻنهي ملڪن جي قيادت جي وچ ۾ مضبوط رابطو، هم آهنگي ۽ مختلف علائقائي ۽ عالمي معاملن تي هڪ ٻئي سان ويجهو تعاون موجود آهي. اسان پنهنجي انهن ڀائراڻن ۽ گهڻ رخي لاڳاپن کي و??پا??، سيڙپڪاري ۽ عوام جي وچ ۾ رابطن جي فروغ جي ذريعي وڌيڪ مستحڪم بڻائڻ جي لاءِ هر ممڪن قدم کڻنداسين. ٻنهي ملڪن جي وچ ۾ و??پا?? جي حوالي سان هڪ سوال جي جواب ۾ نگران وزيراعظم چيو ته گڏيل عرب امارات مڊل ايسٽ نارٿ آفريقا (مينا) ۾ پاڪ??تا?? جو سڀ کان وڏو و??پا??ي حصيدار آهي جنهن سان و??پا?? جو ساليانو ڪاٿو 9 ارب ڊالر آهي. گڏيل عرب امارات انهن ملڪن ۾ شامل آهي جتي پاڪ??تا?? جو روانگي و??پا?? سڀ کان وڌيڪ آهي. پاڪ??تا?? ۽ گڏيل عرب امارات جي معيشت ٻطرفي آهي. پاڪ??تا?? گڏيل عرب امارات کي زرعي مصنوعات، ٽيڪسٽائيل ۽ افرادي قوت موڪلي ٿو جڏهن ته گڏيل عرب امارات مان پاڪ??تا?? پيٽروليم، پيٽرو ڪيميڪل مصنوعات ۽ هائي ٽيڪ ايڪوپپمنٽ حاصل ڪري ٿو. ٻنهي ملڪن جي وچ ۾ انفارميشن ٽيڪنالاجي، مصنوعي ذهانت ۽ مالياتي ٽيڪنالاجي سميت مختلف شعبن ۾ تعاون وڌائڻ جا وسيع موقعا ۽ امڪان موجود آهن. پاڪ??تا?? ۽ گڏيل عرب امارات جي وچ ۾ 23 – 2022ع ۾ ٻطرفي و??پا?? جو ڪاٿو 9 ارب ڊالر آهي جڏهن ته 23 – 2022ع ۾ گڏيل عرب امارات جي لاءِ پاڪ??تا?? جو روانگي و??پا?? 1.4 ارب ڊالر تائين پهچي چڪو آهي جيڪو گذريل 5 سالن ۾ سڀ کان وڌيڪ آهي. يو اي اي ??ي پاڪ??تا?? ۾ سيڙپڪاري جي حوالي سان سوال جي جواب ۾ نگران وزيراعظم چيو ته پاڪ??تا?? ۾ مختلف شعبن ۾ ٻاهرئين سيڙپڪاري جي حوصلا افزائي ڪرڻ حڪومت جي اولين ترجيحن ۾ شامل آهي. پاڪ??تا?? ۾ يو اي اي سميت دنيا جي مختلف ملڪن جي لاءِ سيڙپڪاري ۽ پنهنجي ڪاروبار کي وڌائڻ جا وسيع موقعا موجود آهن ۽ پاڪ??تا?? سيڙپڪاري جي فروغ لاءِ سيڙپڪار دوست پاليسيون ۽ ٺوس فريم ورڪ ٺاهيو آهي ۽ ٻاهرئين سيڙپڪاري جي حوصلا افزائي ڪئي پئي وڃي. پاڪ??تا?? هر طرح جي سيڙپڪاري جي آجيان ڪري ٿو. هن چيو ته پاڪ??تا?? ۾ هن وقت هڪ هزار کان وڌيڪ ملٽي نيشنل ڪمپنيون منافعو ڪمائي رهيون آهن ۽ اڪثر عالمي ڪمپنيون پاڪ??تا?? مان سڀ کان وڌيڪ منافعو حاصل ڪري رهيون آهن. پرڏيهي ڪمپنيون، ماڻهو ۽ ملٽي نيشنل ڪارپوريشن پاڪ??تا?? ۾ مڪمل طور تي پنهنجو ڪاروبار شروع ڪري سگهن ٿيون ۽ مقامي سطح تي حصيداري به ڪري سگهن ٿيون. نگران وزيراعظم چيو ته پاڪ??تا?? ۽ گڏيل عرب امارات جي وچ ۾ گهرا تاريخي، ثقافتي ۽ دوستاڻا لاڳاپا قائم آهن پر ٻنهي ملڪن جي وچ ۾ سيڙپڪاري تعاون کي وڌائڻ جي ضرورت آهي. زراعت، توانائي، کاڻين جي کوٽائي، آءِ ٽي، لاجسٽڪس ۽ دفاع جي شعبن ۾ تعاون کي وڌائڻ جا وسيع موقعا موجود آهن. نگران وزيراعظم چيو ته معيشت جي بحالي جي لاءِ پاڪ??تا?? ٻاهرئين سيڙپڪاري جي حوصلا افزائي جي لاءِ ڪوششون ڪري رهيو آهي ۽ ان مقصد جي لاءِ تازو ئي خصوصي سيڙپڪاري سهولت ڪائونسل (ايس آئي ايف سي) قائم ڪئي وئي آهي ۽ زراعت، کاڻين جي کوٽائي، آءِ ٽي ۽ دفاع جهڙن شعبن ۾ نار ملڪ سيڙپڪاري ڪري سگهن ٿا. پاڪ??تا?? ۽ يو اي اي جي سيڙپڪارن وٽ سيڙپڪاري جا تمام گهڻا موقعا موجود آهن. هن گڏيل عرب امارات جي سيڙپڪارن تي زور ڏنو ته اهي پاڪ??تا?? ۾ نئين موقعن مان فائدو کڻن ۽ پاڪ??تا?? سان پنهنجا ڪاروباري ۽ و??پا??ي لاڳاپا وڌائين. نگران وزيراعظم چيو ته پاڪ??تا?? ۾ موجود سيڙپڪاري جي موقعن ۽ حڪومت جي سيڙپڪاري جي فروغ لاءِ ٺوس حڪمت عملي کي اجاگر ڪيو پيو وڃي. ايس آئي ايف سي جي اهتمام هيٺ دبئي ۾ ”دي پاڪ??تا?? انويسٽمنٽ روڊ شو“ منعقد ٿيڻ سان عالمي سيڙپڪارن جي وڏي انگ کي پاڪ??تا?? ۾ سيڙپڪاري طرف راغب ڪرڻ ۾ مدد ملي آهي. ايس آئي ايف سي جي عملدارن عالمي سيڙپڪارن سان رابطا قائم ڪيا آهن ۽ انهن کي پاڪ??تا?? ۾ موجود سيڙپڪاري جي موقعن کان آگاهه ڪيو آهي ۽ مختلف شعبن ۾ سيڙپڪاري جي لاءِ منصوبا به تيار ڪيا ويا آهن. اسان وٽ ان قدم کي وڏي پذيرائي ملي آهي. ان موقعي مان فائدو کڻندي 30 پاڪ??تا??ي ڪمپنين زراعت، انفارميشن ٽيڪنالاجي ۽ توانائي سميت مختلف شعبن ۾ پنهنجا ڪاروباري منصوبا پيش ڪيا آهن. ان دوران سرڪاري ۽ نجي ماهرن جا مباحثا به ٿيا آهن جنهن سان سيڙپڪارن کي پاڪ??تا?? ۾ اڀرندڙ ڪاروباري موقعن بابت آگاهي ملي آهي. نگران وزيراعظم چيو ته اهو پنهنجي نوعيت جو منفرد ۽ وڏو روڊ شو هو. هڪ سوال جي جواب ۾ نگران وزيراعظم چيو ته پاڪ??تا?? دبئي ۾ ڪوپ – 28 جي ميزباني تي گڏيل عرب امارات جي ڪوششن تي ان جي آجيان ڪري ٿو. موسمياتي تبديلي جي عالمي صورتحال بدقسمتي سان تمام خراب آهي ۽ ان کي منهن ڏيڻ جي لاءِ صلاحيت ۽ ڪوششون تمام گهٽ آهن. انسانيت ماحولياتي تبديلي جي شديد ??ثرن جي لپيٽ ۾ آهي. ساليانو سراسري گرمي پد ۾ اضافو ٿي رهيو آهي. دنيا کي ان حوالي سان قدم تيز ڪرڻ ۽ ماحول دوست تبديلين جي ضرورت آهي. موسمياتي تبديلين جي حوالي سان عالمي رپورٽن مان ظاهر ٿئي ٿو ته صورتحال سٺي نه آهي ۽ جن قدمن جو واعدو ڪيو ويو هو انهن کي پورو نه پيو ڪيو وڃي. نگران وزيراعظم چيو ته موسمياتي تبديلين جي حوالي سان هي في??لائتو ڏهاڪو آهي ۽ جيڪڏهن ضروري قدم نه کنيا ويا ته صورتحال بگڙجي ويندي. نگران وزيراعظم چيو ته ڪوپ – 28 ۾ پاڪ??تا??ي ماهرن جو وفد وڏين اميدن سان شرڪت ڪري رهيو آهي ۽ موسمياتي تبديلين جي حوالي سان پاڪ??تا?? جيڪي قدم کنيا آهن اسان انهن کي اجاگر ڪنداسين. نگران وزيراعظم چيو ته پاڪ??تا?? اهو سمجهي ٿو ته موسمياتي تبديلين سان ٿيندڙ نقصانن کي منهن ڏيڻ ۽ ماحول دوست توانائي طرف منتقلي جي لاءِ اسرندڙ ملڪن کي 2030ع تائين 2.4 ٽريلين ڊالر ساليانو جي ضرورت آهي. پاڪ??تا?? قومي سطح تي ڪيترائي قدم کنيا آهن ۽ پنهنجا مقامي وسيلا استعمال ۾ آندا آهن. ايندڙ سالن ۾ عالمي تعاون سان انهن قدمن کي وڌيڪ وڌائي سگهجي ٿو. يو اي اي ۾ رهندڙ پاڪ??تا??ين جي ڪردار جي حوالي سان سوال جي جواب ۾ نگران وزيراعظم چيو ته يو اي اي ۾ رهندڙ پاڪ??تا??ي پاڪ??تا?? جي لاءِ قيمتي پرڏيهي ناڻو موڪلي پاڪ??تا?? جي معيشت ۾ اهم ڪردار ادا ڪري رهيا آهن. يو اي اي ۾ رهندڙ پاڪ??تا??ين جو ٻنهي ملڪن جي معيشت ۾ اهم ڪردار آهي. سعودي عرب کانپوءِ سڀ کان وڌيڪ مٽاسٽا جو ناڻو گڏيل عرب امارات مان ٿئي ٿو. گذريل 5 سالن دوران يو اي اي مان 28.4 ارب ڊالر جو مٽاسٽا جو ناڻو ٿيو آهي. يو اي اي ۾ 1.8 ملين پاڪ??تا??ي رهن ٿا ۽ ملڪي معيشت ۾ انهن پاران موڪليو ويندڙ مٽاسٽا جي ناڻي جو تمام اهم ڪردار آهي. اهو مٽاسٽا جو ناڻو اسان ??ي پرڏيهي ناڻي جي ذخيرن جو وڏو اهم حصو آهي. 24 – 2023ع ??ي پهرين چئن مهينن دوران پاڪ??تا??ي ورڪرز پاران موڪليو ويندڙ مٽاسٽا جو ناڻو 8.8 ارب ڊالر رڪارڊ ڪيو ويو آهي جنهن مان 1497.6 ملين ڊالر يو اي اي پاران موڪليو ويندڙ مٽاسٽا جو ناڻو آهي. هن چيو ته بئنڪنگ جي قانوني چينلز جي ذريعي موڪليو ويندڙ مٽاسٽا جو ناڻو تمام فائديمند آهي ۽ ملڪي معيشت ۾ وڏو اهم ڪردار ادا ڪري ٿو. ان سان بئنڪنگ جي انفراسٽرڪچر ۽ مالياتي نظام کي فروغ ڏيڻ ۾ پڻ مدد ملي ٿي ۽ مقامي ڪرنسي به مضبوط ٿئي ٿي. هن چيو ته حڪومت سمنڊ پار پاڪ??تا??ين جي سهولت لاءِ ڪيترائي قدم کنيا آهن ۽ انهن جي لاءِ نيشنل ريميٽنس لائلٽي پروگرام (اين آر ايل پي)، روشن ڊيجيٽل اڪائونٽ، سهڻي ڌرتي ريميٽنس جهڙا قدم کنيا آهن جنهن سان مٽاسٽا جي ناڻي جي قانوني طريقي سان منتقلي ۾ اضافو ٿيو آهي. پرڏيهي نوڪرين جي معاهدي جي رجسٽريشن جي لاءِ ايڪٽيو بئنڪ اڪائونٽ کي لازمي بڻايو ويو آهي. ان مقصد جي لاءِ هر پروٽيڪٽر آفيس ۾ اڪائونٽ کولڻ جي سهولت فراهم ڪئي وئي آهي. بي اي او اي کي جديد ۽ ڊيجيٽل بڻايو ويو آهي. تازو ئي اي پروٽيڪٽر رجسٽريشن شروع ڪئي وئي آهي، ان جي ذريعي ڊائريڪٽ ايمپلائمينٽ ڪيٽيگري جا خواهشمند اميگرنٽ پروٽيڪٽوريٽ آف اميگرنٽ آفيس وڃڻ کانسواءِ آن لائين رجسٽريشن ڪرائي سگهن ٿا ۽ آن لائين رجسٽرڊ ورڪرز کي اي پروٽيڪٽر رجسٽريشن سرٽيفڪيٽ انهن جي اي ميل تي موڪليو وڃي ٿو جنهن ۾ ”ڪيو آر ڪوڊ“ ڏنو ويو هوندو آهي جنهن جي ذريعي اهي ايئرپورٽ تي اميگريشن عملدارن کي تصديق ڪرائي سگهن ٿا. بي اي او اي سمنڊ پار روزگار جي موقعن جي حوالي سان پنهنجي ويب سائيٽ تي تصديق ٿيل معلومات فراهم ڪري ٿو ۽ اوورسيز ايمپلائمينٽ ڪارپوريشن ۽ نيوٽيڪ (اين اي وي ٽي ٽي سي) سان حصيداري ڪري ٿو. ان کانسواءِ اوورسيز پاڪ??تا??ي فائونڊيشن سمنڊ پار پاڪ??تا??ين کي قانوني معاونت، ضرورت جي وقت مالي امداد سميت مختلف فلاحي خدمتون فراهم ڪري رهي آهي. او پي ايف ٻاهرئين ملڪ پاڪ??تا??ين جي خاندانن کي تعليم ۽ صحت جي سهولتن تائين پهچ پڻ فراهم ڪري رهي آهي.